Sau khi bị hàng loạt đại biểu chất vấn chuyện thu phí đường bộ, Bộ trưởng GTVT khẳng định không đi ngược lợi ích người dân, đồng thời nhận lỗi về chất lượng công trình.
Bộ trưởng Đinh La Thăng: Dân ủng hộ mới thu phí
Trong phiên chất vấn sáng 24/4, Bộ trưởng Đinh La Thăng và Thứ trưởng Tài chính Nguyễn Thị Minh đều cho rằng quỹ bảo trì đường bộ là cần thiết để có kinh phí duy tu, bảo dưỡng hạ tầng giao thông. Đến buổi chiều, Chủ nhiệm UB Pháp luật Phan Trung Lý đọc to tin nhắn của một cử tri gửi ông nhờ chuyển đến Bộ trưởng Thăng:
“Sao không bắt những chủ đầu tư làm cầu, đường kém chất lượng để hư hỏng tự bỏ tiền ra sửa, mà lại thu tiền của dân? Dân khổ quá rồi, đừng thu thêm phí nữa!”
ĐB Phùng Văn Hùng, Ủy viên UB Kinh tế QH cũng chỉ ra một loạt vướng mắc sẽ nảy sinh khi thu phí: phí cao khiến dân ngại mua xe, nhà sản xuất có hạ giá cũng không bán được, thuế nộp vào ngân sách giảm; người dân dùng nhiều loại ô tô, mới, xịn cũng có mà cũ, rẻ cũng có, đều phải nộp phí như nhau.
Như Phó Chủ tịch UB TƯ MTTQ Việt Nam Hà Thị Liên nói thì “có gia đình chắt bóp mới mua được một cái ôtô ‘còi’ mà mỗi năm nộp phí 20-50 triệu đồng, số tiền không nhỏ, sẽ rất khó khăn”.
ĐB Dương Trung Quốc thì thắc mắc trong khi số lượng ô tô tăng lên là một hướng đúng, cần khuyến khích thì lại thu phí để hạn chế.
Ông Phùng Văn Hùng nhận định nếu ô tô tăng dẫn đến các vấn đề giao thông thì là do quy hoạch, quản lý kém, “là lỗi của nhà nước chứ đâu phải lỗi của dân, xe mua về đã chịu thuế cao, giờ lại gánh thêm phí”.
Ông Hùng cảm thấy Bộ GTVT và các bên liên quan “chưa cân nhắc thực sự kỹ lưỡng” khi xây dựng chính sách này.
Bộ trưởng Đinh La Thăng giải trình rằng tất cả các giải pháp Bộ GTVT đang triển khai là để thực hiện các nghị quyết của Đảng và Chính phủ. Ông Thăng dẫn một loạt nghị quyết từ năm 2002 đến nay, cũng như nghị quyết của QH đồng tình với các giải pháp giảm thiểu tai nạn và ùn tắc giao thông mà Chính phủ báo cáo.
Tuy nhiên, ông Thăng nhấn mạnh tất cả mới chỉ là chuẩn bị, việc thực hiện phải đúng quy trình, quy phạm pháp luật cũng như phải đảm bảo sự đồng thuận của nhân dân. “Các văn bản đưa ra phải được lấy ý kiến người dân, dân đồng tình ủng hộ mới triển khai thực hiện”.
“Bộ GTVT không làm gì trái với quy định pháp luật, cũng như không đi trái lại nguyện vọng chính đáng và lợi ích của người dân”, Bộ trưởng Đinh La Thăng khẳng định.
Nhận lỗi trước dân về chất lượng công trình
ĐBQH Dương Trung Quốc
Chủ tịch Hội Luật gia Việt Nam Phạm Quốc Anh lấy tình trạng xuống cấp của mặt cầu Thăng Long để đặt câu hỏi về trách nhiệm quản lý chất lượng công trình giao thông của Bộ GTVT.
“Cầu, đường do nước ngoài làm từ những năm 1960 đến nay vẫn tốt, sao cầu, đường ta làm mới vài năm đã xuống cấp trầm trọng?”, ông Quốc Anh nhận định chất lượng công trình giao thông đã trở thành “đại vấn đề”, không khắc phục được thì “thu bao nhiêu phí bảo trì cũng vô ích”.
Ông Nguyễn Thanh Hồng, ủy viên UB Quốc phòng - An ninh QH, chỉ ra tình trạng các công trình giao thông thi công không đảm bảo các yêu cầu an toàn, dẫn đến những tai nạn thương tâm và tâm lý bức xúc trong dư luận.
Trả lời vấn đề này, trước hết Bộ trưởng Thăng cung cấp thông tin về tình hình sửa chữa cầu Thăng Long: cây cầu nằm trong 5 công trình lớn qua kiểm tra tổng thể chất lượng có phát hiện vấn đề. Nguyên nhân sơ bộ xác định là do công nghệ và vật liệu thi công thiếu đồng bộ.
Ông Thăng cho biết Bộ đang tìm mọi biện pháp để khắc phục, nhưng nhận định đây là vấn đề kỹ thuật khó, nan giải. Bộ GTVT “xin phép” tiếp tục nghiên cứu để sớm tìm cách xử lý.
Bộ trưởng Thăng thừa nhận chất lượng công trình giao thông đang là vấn đề bức xúc, Bộ GTVT đã nhận thức được tồn tại này, đã lấy hai năm liên tiếp từ 2011 làm Năm chất lượng công trình giao thông.
“Tôi thay mặt Bộ GTVT nhận lỗi trước nhân dân là còn để tình trạng tiến độ công trình chậm, chất lượng công trình chưa đảm bảo theo yêu cầu”, ông Thăng nói. “Chúng tôi đang từng bước khắc phục để sử dụng tiền ngân sách nhà nước, tiền nhân dân đóng góp vào đúng chỗ”.
Phiên giải trình của Bộ trưởng Đinh La Thăng trước UB Pháp luật QH đã có 14 ĐB đặt 40 câu hỏi. Ông Thăng và đại diện các cơ quan liên quan đã trả lời hết, tuy còn nhiều câu chưa rõ ràng như người chủ trì, Chủ nhiệm UB Pháp luật Phan Trung Lý, nhận định.
Có ý kiến nhận xét “vấn đề gì Bộ trưởng cũng nói đang xây dựng đề án”, song theo ông Lý, các vấn đề của ngành giao thông không thể giải quyết ngày một ngày hai, hay một mình Bộ GTVT, một mình Bộ trưởng Thăng có thể giải quyết, mà cần cả xã hội vào cuộc với những giải pháp đồng bộ, hiệu quả.
Chung Hoàng - Ảnh: Quang Khánh
